Spad drukarski – co to jest?

Spad drukarski jest jedną z najważniejszych rzeczy potrzebnych do tego, aby Twoja praca mogła być poprawnie wykonana przez drukarnię. Brak spadów to jeden z najczęstszych powodów, dla których plik trzeba poprawiać przed drukiem.

Spad to dodatkowy obszar grafiki poza formatem gotowego użytku. Po wydrukowaniu cała praca jest wycinana z większego arkusza. Jeśli tło lub zdjęcie kończy się idealnie na linii cięcia, wystarczy minimalne przesunięcie noża i pojawia się biała ramka. Gdy dodasz spad, nadmiar grafiki zostanie odcięty, a krawędź będzie czysta i równa.

W Xerografii standardowo stosujemy spad 3 mm z każdej strony oraz margines bezpieczeństwa 4 mm do środka. Oznacza to, że teksty, logo, ważne dane i kody QR nie powinny znajdować się bliżej niż 4 mm od krawędzi gotowego formatu – dzięki temu nic nie zostanie podcięte.

Projekt wizytówki ze spadem 3 mm

W poprawnie przygotowanym projekcie tło i elementy graficzne wychodzą
3 mm poza format wizytówki. Podczas cięcia nadmiar zostaje odcięty,
a krawędzie pozostają równe, bez białych pasków. Tekst oraz logo są odsunięte od krawędzi co najmniej o 4 mm, więc pozostają czytelne.

Wizytówka bez spadów – ryzyko białych ramek

Jeśli plik nie ma dodanych spadów, a grafika kończy się dokładnie na wymiarze wizytówki, każde małe przesunięcie noża przy cięciu może odsłonić biały margines papieru. Zbyt blisko ustawione napisy lub logo mogą zostać podcięte albo „przykleić się” do krawędzi, co psuje efekt końcowy.

Porównanie wizytówki dobrze przygotowanej ze spadami i źle przygotowanej bez spadów.

* Linie pomocnicze i oznaczenia krawędzi cięcia na ilustracji pokazaliśmy wyłącznie poglądowo – w gotowym pliku do druku nie trzeba ich dodawać. Wystarczy dodać spady 3 mm oraz zostawić margines bezpieczeństwa 4 mm na ważne treści.

Spad i margines bezpieczeństwa – podstawowe zasady

Dla ułatwienia możesz patrzeć na plik jak na trzy strefy:

  • Format końcowy – gotowy wymiar wizytówki, ulotki, plakatu.
  • Spad 3 mm – część grafiki, która zostanie odcięta przy cięciu.
  • Margines bezpieczeństwa 4 mm – obszar, w którym nie umieszczamy tekstów i ważnych elementów.

Tło, zdjęcia i kolory „na pełny bleed” powinny wychodzić na spad, a wszystkie logotypy, dane i drobne elementy trzymamy w środku, w obrębie marginesu bezpieczeństwa.

Jak ustawić spady i sprawdzić plik przed drukiem?

Jak ustawić spady i marginesy w programie graficznym?

Niezależnie od programu zasada jest podobna – najpierw ustawiasz format końcowy projektu, a następnie dodajesz spad z każdej strony. Przykładowo:

  • wizytówka 90×50 mm przy spadzie 3 mm ma plik 96×56 mm,
  • ulotka A5 (148×210 mm) ze spadami 3 mm ma plik 154×216 mm.

W widoku roboczym możesz włączyć linie pomocnicze lub siatkę marginesów, żeby łatwo pilnować odległości od krawędzi. Po zapisaniu do PDF spady powinny być zachowane, a treść w środku – nieprzycięta.

Szybka checklista przed wysłaniem pliku do druku

  • czy format pliku uwzględnia spad 3 mm z każdej strony,
  • czy teksty, logo i ważne elementy są odsunięte o min. 4 mm od krawędzi,
  • czy kolory są w przestrzeni CMYK i zapisane w PDF do druku,
  • czy wszystkie grafiki mają wystarczającą rozdzielczość,
  • czy w pliku nie ma przypadkowych ramek, komentarzy lub warstw pomocniczych.

Jeśli po takim sprawdzeniu masz jeszcze wątpliwości, możesz przesłać plik do weryfikacji przez zakładkę Kontakt / Wycena – podpowiemy, co poprawić, zanim uruchomimy druk.

FAQ – spady i marginesy bezpieczeństwa

Dlaczego spad musi mieć właśnie 3 mm?
3 mm to bezpieczna wartość, która uwzględnia tolerancję maszyn drukujących i tnących. Daje komfort cięcia bez ryzyka białych pasków, a jednocześnie nie powiększa pliku w przesadny sposób.
Czy mogę wysłać plik bez spadów i poprosić o ich dodanie?
Technicznie da się „dorobić” spady, ale często wymaga to ingerencji w projekt i zgody na lekkie przeskalowanie lub powielenie tła. Najlepiej dodać spady już na etapie projektowania – wtedy masz pełną kontrolę nad efektem.
Co się stanie, jeśli tekst będzie zbyt blisko krawędzi?
Przy cięciu może zostać „ucięty” fragment liter lub numerów, albo tekst będzie wyglądał na przyklejony do krawędzi. Dlatego trzymamy ważne treści w marginesie bezpieczeństwa 4 mm od krawędzi formatu.
Czy muszę rysować znaki cięcia i linie pomocnicze?
Nie. Znaki cięcia i techniczne oznaczenia są potrzebne tylko wtedy, gdy są częścią profesjonalnego pliku z przygotowalni. W zwykłych zleceniach wystarczy, że plik ma odpowiedni format ze spadami, a treści są odsunięte od krawędzi.